KADINLARIMIZ VE ANA TANRIÇA KYBELE

  Sevgili eşim Erman Karaca ve doyasıya sarılamadığım annem Sebahat Karaca’ya ithaf ediyorum   F.Rüştü Karaca   Ve kadınlar, bizim kadınlarımız: korkunç ve mübarek elleri, ince, küçük çeneleri, kocaman gözleriyle anamız, avradımız, yarimiz ve sanki hiç yaşamamış gibi ölen ve soframızdaki yeri öküzümüzden sonra gelen ve dağlara kaçırıp uğrunda hapis yattığımız ve ekinde, tütünde, odunda ve pazardaki ve karasabana koşulan ve ağıllarda ışıltısında yere saplı bıçakların oynak, ağır kalçaları ve zilleriyle bizim olan kadınlar, bizim kadınlarımız...   Nazım Hikmet   ÖNSÖZ   İnsanoğlu var olduğu günden itibaren, çözemediği doğa olaylarının sebebini oluşturacak, elde ettiklerini koruyacak ilahi güçlere inanmıştır. Farklı toplumlarda farklı ritüeller yoluyla pekiştirilen bu inanç, kimi zaman erkek; kimi zamansa kadın formunda heykelcikler insanlaştırılıp somut olarak ifade edilmiştir.  Tarihin başlangıcından beri kadın ve erkek, her devirde, her coğrafyada, her kültürde birbirlerini tamamla

Tarih boyunca inanış biçimlerindeki değişim ile kadının toplum içerisindeki statüsünün değişimi benzerlikler taşır. Çevresel ve toplumsal değişimler sonucu, Tanrılar panteonunun liderliği tüm güçlere sahip Ana Tanrıça’dan (Kybele, Terra Mater), tüm güçlere sahip Fırtına Tanrısı’na (Zeus) doğru bir geçiş süreci izlemiştir. Bu değişimle birlikte Ana Tanrıça tek ve güçlü rolünü kaybederek Zeus’un eşi Hera’da görüldüğü gibi bereket tanrıçasına, ikincil bir pozisyona düşmüştür. Tek tanrılı dinler aşamasında ise tanrılar panteonunun yerini tek ve güçlü bir erkek tanrının alması izlemiştir. Paleolitik (MÖ 2,5 milyon-MÖ 12 bin) dönemde yüzbinlerce yıl Matriarkil(Anaerkil) düzende yaşayan insanoğlu ne oldu da son buzul çağından sonra yaklaşık 11 bin yıl önce Patriarkil (Ataerkil) düzene geçti? (Anadolu toplumları en son geçenler oldu) İlk el tarım toplumlarında iş gücü gereksinimiyle önem kazanan kadın doğurganlığı ile toprağın verimliliği arasındaki ilişkinin sosyal düzene etkisi ne idi? Neden

Hepimizin Anası Toprak Neolitik çağda Ortadoğu bölgesindeki toplumlarda, Ana Tanrıça kültünün geçerli olduğu ve aşağı yukarı MÖ 2000 yılına dek varlığını sürdürdüğü anlaşılmaktadır. Kadınların ana olarak kutsallığı Paleolitik (yontmataş) dönemde de bilinmekle birlikte, tarımın bulunması bunu önemli ölçüde artırmış olmalıdır. Artık toprağın verimliliği, kadının doğurganlığına bağlanmaktadır. Ünlü din tarihçisi Mircea Eliade’ye göre, ‘Beslenmeye yönelik bitkileri ilk kez kadın yetiştirmiştir. Tabii ki, toprağın ve hasadın sahibi haline gelen odur. Kadının büyüsel-dinsel prestiji ve buna bağlı olarak toplumsal üstünlüğü, kozmik bir modele sahiptir: Toprak Ana’. Bu Toprak Ana yaşamı tek başına yaratma gücüne sahiptir; bir bütün oluşturan evren üzerinde egemendir. Bunun yanında yaşam ile ölümü tek başına simgeleyen ve yaşamla ölümün aynı sürecin iki yüzü olduğu düşüncesini kendinde cisimleştiren de odur. Tıpkı sonradan onu izleyecek olan tek(erkek) tanrılı dinlerde Baba Tanrı’nın yaptığ